Lavanèso(-dóu-levant)
Galega orientalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso(-dóu-levant).
Nom en français : Galéga d'Orient.
Descripcioun :La lavanèso-dóu-levant se pòu trouba, raramen cultivado, dins d'ùni champ de noste relarg. Nous vèn dóu Caucase ounte trachis naturalamen. Coume sa cousino, Galega officinalis, sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu founs e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto cultivado pèr lou fen, proun richo en prouteino (porto de noudule racinàri emé Rhizobium galegae que fisso lou diazoute de l'èr). Au contro de la lavanèso, la planto èi pas empouisounanto, pamens suporto pas la secaresso.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mai à avoust
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Èst
Ref. sc. : Galega orientalis Lam., 1788
Cereisié-fèr
Prunus avium
Rosaceae
Àutri noum : Cereiras, Piéucère, Grifaudié.
Nom en français : Merisier.
Descripcioun :Lou cereisié-fèr trachis dins li bos fres. Es esta peréu planta. Se recounèis l'ivèr à sa rusco que se lèvo en anèu, la primo e l'estiéu à si gràndi fueio emé de glando roujo sus lou pecou e de segur i cerieso.
Usanço :Li cerieso soun evidentamen manjadisso coum'acò o d'ùni biais. Se li co soun couneigudo pèr faire pissa, se saup mens que li fueio podon servi pèr sougna li plago. P. Lieutaghi raporto que dins lis annado de 1930, se sougnavo li plago di chivau emé d'emplastre de fueio boulido (P. Lieutaghi, op.cit. p. 149).
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 12 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Bos fres
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Prunus avium (L.) L., 1755